Over World Opera Lab

Opera kan een krachtige, verbindende kunstvorm zijn. De vroegste vormen van theater lijken, wereldwijd, eerder op opera dan op het huidige teksttoneel. De combinatie van zang, dans, muziek en verhalen over de natuurlijke wereld is universeel. In het opera-repertoire zijn deze eeuwenoude wortels nog steeds terug te vinden. Veel verhalen in het operarepertoire hebben een mythologische oorsprong, met archetypes en thema’s die vaak ook in andere culturen voorkomen. De reis naar de onderwereld, zoals in Orfeo, komt in veel culturen voor. In het Midden-Oosten was deze reis het symbool voor de oogst en de vernieuwing van de natuur. De reis van Inanna naar de onderwereld was het thema van jaarlijkse passie-spelen.

Veel geliefde klassieke opera’s zich af buiten Europa, in het Midden-Oosten en Azië. ‘De Parelvissers’ speelt zich af in Sri Lanka en ‘Die Zauberflöte’ is gebaseerd op Perzische spiritualiteit. Wagner liet zich voor zijn meesterwerk ‘Der Ring’ inspireren door Indiase en Perzische filosofie. World Opera Lab producties lichten deze invloeden op de opera-canon uit en plaatsen de canon in mondiaal perspectief.

De artstieke dialoog is het hart van het werk. Vanzelfsprekend worden WOL’s producties uitgevoerd door musici en zangers uit verschillende artistieke tradities. Daarnaast worden er opdrachten gegeven aan componisten die muzikale culturen op interessante manieren verweven in hun werk. Het verweven van stijlen beperkt zich niet tot tekst en muziek, deze wordt ook doorgevoerd in de regie, de bewegingsstijlen en de vormgeving.

Culturele representatie is essentieel in het werk van World Opera Lab. Zangers en musici dragen materiaal aan voor voorstellingen en hebben de eindstem over het gebruik van muziek en verhalen die in de opera’s gebruikt worden. In principe zingen/spelen zij de muziek en verhalen uit hun land van oorsprong zelf.

Een belangrijk onderscheidend element in het werk van World Opera Lab is het gebruik van eenzelfde werkmethodiek in verschillende projecten. Daarmee wordt de creatieve en gelijkwaardige dialoog tussen artistieke tradities ondersteund. Door het consequent gebruik van een methodiek kunnen de inzichten van de verschillende producties met elkaar vergeleken worden. Zo ontstaat een inzicht in ontwikkelingen in cross-culturele relaties over een langere tijd en kunnen inzichten meegenomen worden naar volgende producties. De methodiek geeft ook een basis aan samenwrekingen met het maatschappelijke veld; de artistieke processen zijn een vorm van practice based research.

Door het opera-repertoire te reconstrueren vanuit een mondiaal perspectief, ontstaan nieuwe verhalen en nieuwe inzichten. De canon van het opera wordt verbonden aan muzikaal, mythologisch en theatraal erfgoed uit andere culturen. Tegelijkertijd krijgen de natuurlijke krachten, een stem.

Het behoud van cultureel erfgoed is essentieel voor het werk van World Opera Lab. De producties kunnen een belangrijke rol spelen in het beschermen van traditionele vormen van muziekdrama. Door de opera Ine Aya’ is de interesse van de jonge generatie Kayan voor hun eigen erfgoed opnieuw opgelaaid, en is er een nieuwe generatie opgestaan die de traditie wil leren. In 2024 zijn delen van de Takna Lawe’ voor het eerst in dertig jaar weer uitgevoerd.